Батыстың қорғаныс саласында сұрмергендерге айрықша мәртебе берілген, оларға үстеме ақы төлейді, арнайы әлеуметтік көмек береді, оларды қарапайым солдаттар сияқты алдыңғы шепке жібермейді. Кеңес снайперлері Екінші Дүниежүзілік соғысы кезінде ешқандай ерекше артықшылықтарға ие болған жоқ. Олар Отанды қорғау үшін басқа партизандармен бірге соғысқа қатысты. Кейде олар әскермен бірге ұрысқа қатысып, қолдарында автомат, арқаларында снайперлік мылтық тасыды. Оларды алдыңғы шепке және әскери бақылаушыларға көмектесетін.
КСРО-да туған, көпке танымал болған сұрмергендер: Василий Зайцев, Николай Семенов, Петр Осадчий. Тағы бір ескерусіз қалған есім: Ыбырайым Сүлейменов, қазақ жауынгері, Екінші Дүниежүзілік соғысының үздік снайперлерінің бірі. Ол 1908 жылы Жамбыл облысының Сарысу ауылында дүниеге келген. Соғысқа дейін тракторист болып жұмыс істеген, бос уақытында аң аулауды ұнатқан. 1941 жылдың күзінде Қызыл Армияға шақырылған. Ол снайперлікті қалай игерген, деген сұрақ туындауы мүмкін? Өте оңай. Бір күні командир жас жауынгерлерден, олардың арасында снайпер болғысы келетіндерді сұраған. Ыбырайым бірінші болып қатардан шықты. «Аңшысың ба?» - деп сұрады командир. «Иә, аңшы. Далада жабайы аңдарға аңшылық жасағанмын. Ал фашист те - жабайы аң». Ибраим снайперлік винтовка алып, фашисттерді аяусыз ата бастады. Ол Алматыда құрылған 100-ші жеке қазақ атқыштар бригадасында қызмет етті. Бойы қысқа, сабырлы солдат, қазақтың Василий Теркиніндей, тез арада әріптестері арасында беделін арттырды.
Бригада 1942 жылдың күзінде Ржев қаласының маңында алғашқы рет соғысқа қатысты. Сол жерде Ыбырайым Сүлейменов алғаш рет ұрысқа қатысты. Қазақтар майдан даласында шебер зеңбірекшілер, пулеметшілер, снайперлер, ал флотта – бақылаушылар болды. Ржев маңында ерекше көзге түскен мергендер: Бергебай Әбдікәрімов 48 фашисті жойды, Заманбек Матаев – 34, Петр Осадчий – 28. Ибраим Сүлейменов қарсыластың 39 офицері мен солдатын өлтірді. Содан кейін бригаданы «Великие Луки» маңына ауыстырды, онда қызу шайқастар жүрді. Осы шайқастарда Ыбырайым Сүлейменов жеке есепті 150 фашистке жеткізді.
1943 жылдың жазында «Великие Лукиде» снайперлердің әскери жиынында әйгілі снайпер Сүлейменов сөз сөйледі. Ол: «Неге мен сұрмерген болдым? Мен соғысты Мәскеу түбінде бастадым. Мен атылған колхозшыларды, колхозшылардың әйелдері мен балаларын көрдім. Мен үйлерге кіргенімде, адамдар гитлершілерден қалай қорлағанын айтып берді. Мен әр үйде қайғы, азап көрдім... Әлі күнге дейін тыныш отыра алмаймын. Мұны көру мен үшін ауыр болды. Мен сол күндері снайпер болуға ант бердім. Неге мен Мәскеуді қорғадым? Мен қазақпын, менің Қазақстаным Мәскеуден алыс. Бірақ Мәскеу – біздің Одағымыздың астанасы. Ол – менің астанам. Сол себепті мен Мәскеуді қорғадым. Бірақ бұл ғана емес. Егер фашистерді тоқтатпасақ және жоймасақ, олар менің туған Қазақстаныма да жетуі мүмкін деген тұжырымға келдім. Мен бірде бір фашистті біздің жерімізде жүруіне жол бермеймін. Мен 239 фашисті жойдым. Сіздерді де оккупанттарға өлім әкелуге шақырамын» - деді.
Ыбырайым Сүлейменов өз сөзінде тұрып, берген сертін абыроймен орындады. 1943 жылдың қарашасына қарай оның винтовкасы 239 жау солдаты мен офицерін жойды. Ол туралы газеттерде жазылды, қазақ ақыны Жамбыл оған арнап өлеңдер жазды, оның даңқы бүкіл армияда гулеп тұрды. Фашистер «дала мергені» деп атап, қазақ жауынгерінен қатты қорқатын. Неміс армиясының кейбір солдаттары әйгілі снайпердің оқ нысанасына түсіп қалудан қорқып, майданға шығудан бас тартқан. Ыбырайым Сүлейменовқа қарсы аңшылық басталды. Жау снайпер жасырынып жатқан күдік тудырған кез келген жерді бомбалауға көшті. Фашистердің ең мықты снайперлері оны жоюға тырысты, бірақ батыл жауынгер әрдайым айласын тауып, жасырынды. Ал шайқастар әрқашан оның пайдасына аяқталды.
1943 жылдың 16 қарашасында Невеля қаласының батысында, Изоча станциясының маңындағы 173,3 биіктігінде қызу ұрыс басталды. Биіктіктің сол жағында Мәншүк Мәметова пулеметпен оқ атып жатса, оң жағында үш окопты қамтып алған Ибраим Сүлейменов орналасты. Екі шеткі окопта бір-бір винтовка, ортаңғы окопта автомат және екі граната қалдырды. Ол қарсыласы көзге түскен сәтте снайперлік мылтығымен жойып отырды. Жау тарапынан екі шабуыл тойтарылды. Ибраим 12 фашисті жойды. Осы уақытта біздің жаяу әскердің оқ-дәрілері таусылды. Солдаттар шегінуге мәжбүр болды. Кешке қарай биіктікте тек Мәншүк Мәметова мен Ибраим Сүлейменов қалды, олар өз серіктерінің шегінуін қорғап тұрды. Мәншүктың пулеметі үнсіз қалды, «ура» деп айғайлаған серіктестерінің дауыстары естілді, олар көмекке келе жатыр, бірақ патрондар бітті, ал батыл старшина қолмен ұрыста жалғыз қалды... Осы сәтте оған жау оғы тиіп кетті. Ол иығынан қан ағып жатқанын сезді.
Ұрыс аяқталғаннан соң Ыбырайым айналасындағы қарулардан бірде-бір оқ табылмаған. Есесіне жанжағында жаудың 30 әскері жайрап жатқан.
Майдандастары Мәншүк Мәметова мен Ыбырайым Сүлейменовты Кеңес Одағының Батыры атағына оларды қайтыс болғаннан кейін ұсынды. Әскер мен фронт бұл ұсыныстарды бекітті. Енді тек Мәскеудің шешімі қалды, Батыр атағын үкімет бекітеді. Бірақ Мәскеуде басқаша шешім қабылданды. Мәншүк Мәметова Кеңес Одағының Батыры атағына (қайтыс болғаннан кейін) ие болды, ал Ыбырайым Сүлейменов Ленин орденімен марапатталды. Әрине, бұл жоғары награда, бірақ бәрібір – Батыр жұлдызы емес. Шындық солай. Ең үздік жауынгерлердің бірі елдің ең жоғары наградасына ие болмады. Уақыт өзінің нағыз бағасын берді. Ыбырайым Сүлейменов - әлемдегі ең үздік снайперлердің бірі болды.
Осыған байланысты Әзілхан Нұршайықов: «Қазақ солдаты Ыбырайым Сүлейменов 239 фашисті жойған кездің өзінде-ақ сөзсіз Кеңес одағының батыры болуға лайық еді. Бірақ, сәті түспеді. Ал, 300-ден астам жауды жайпап, ер өліммен өлгеннен кейін де оған батыр атағы берілмеді. Ұсынылып, әлдекімдердің қазақтардан батырларды көбейте беріп қайтеміз деген арам ниетімен өтпей қалды ма, білмеймін... Бар білетінім, соғыста ерен ерлік көрсеткен есіл ер Ыбырайым Сүлейменов батыр атағына ілінбей қалғаны. Мұндай ержүрек сұрмергеннің батыр атағын алмағанына қалай өкінбессің?!»,-дейді.
Дегенмен Әділет қанша жыл өтсе де қайтадан орнады. 2022 жылы 100-бөлек атқыштар бригадасы атқыштар батальоны 2-бөлімшесінің мерген-бақылаушысы Ыбырайым Сүлейменов Халық Қаһарманы атағы берілді. Оны Ел президенді Қасым-Жомарт Тоқаев батырдың қарындасы Айткүл Сүлейменоваға тапсырды.
«1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысында көрсеткен ерлігі мен қаһармандығы үшін жоғары дәрежелі ерекшелік белгісі – «Халық қаһарманы» атағы беріліп, айрықша ерекшелік белгісі – Алтын жұлдыз бен «Отан» ордені тапсырылсын» делінген Жарлықта.
Бүгінде Таразда мектеп пен көшеге Ыбырайым Сүлейменов есімі берілсе, 2015 жылы қалада батырдың ескерткіші бой көтерді.
