Қазақстанда кеңес билігінің орнауы
Тоталитарлық жүйенің қалыптасу кезеңіндегі Қазақстан
Қазақстанда жаңа биліктің шынайы үдерісін нығайту 1917 жылдың соңынан 1918 жылдың наурызына дейін, төрт айға созылды. Жергілікті ұлт көшбасшылары саяси басшылықты өз қолдарына алуға тырысты. Аймақта ұлттық автономиялар құрылды.
Қоқанда "Шуро-и-Исламия" басшылығы шақырған IV Төтенше өлкелік жалпымұсылман съезінде Түркістан "Ресей федеративті демократиялық республикасымен бірліктегі автономиялық аумақ" болып жарияланды
Түркістан кеңестік республикасы (ТКР) 1918 жылдың 30 сәуірінде Кеңестердің V өлкелік съезінде (Ташкент) жарияланды. Оның құрамына бұрынғы Түркістан генерал-губернаторлығы аумағына кірген Закаспий, Самарқан, Жетісу өлкесі мен Ферғана, Сырдария облыстары кірді. 1918 жылдың мамырында Түркістан әскери округы құрылды.
1920 жылдың 4-12 қазанында Орынбор қаласында болған Қазақстан Кеңесі Құрылтайшыларының сиезі Қазақ АКСР-ының құрылуын автономиялық бірлік түрінде РКФСР-ге кіретін жұмысшылар, еңбекші қазақ халқы, шаруалар, казактар, қызыл әскер депутаттары Кеңесінің республикасы ретінде бекіткен Қырғыз (Қазақ) АКСР-ы еңбекшілерінің құқықтары Декларациясын қабылдады. Басшысы С. Меңдешев болған Орталық атқару комиететі (ОАК) және басшысы В. Радус-Зенькович болған халық комиссарлар Кеңесі (ХКК) сайланды.
